فوم پاششی
Spray foam
فوم پلی یورتان پاششی نوعی از فوم‌های پلیمری سخت است که به عنوان عایق حرارتی در صنایع ساختمان، سوله‌ها و انبارها مورد استفاده قرار می‌گیرد. پلی ال های فرموله شده شرکت بسپار توسعه دوام شیمی مورد استفاده در فوم پلی یورتان پاششی، ترکیبی از پلی اتر و پلی استر و سایر افزودنی‌ها است که در انواع سیستم‌های ضد شعله B1، B2 و B3 (نرمال) توسط این مجموعه تولید و تامین می‌شود. این مجموعه قابلیت تولید انواع گریدهای پلی ال بر اساس دانسیته و ویژگی ضد شعله مختلف را بر اساس نیاز تعریف شده توسط مشتری دارد. در ادامه به بررسی پارامترهای فنی موثر در تعیین خواص پلی ال مورد استفاده در فوم پلی یورتان پاششی می‌پردازیم.
تنوع گریدها
| Specification | Unit | BATOPOL | |||
|---|---|---|---|---|---|
| SPF30B1 | SPF30B2 | SPF30-ES | |||
| Polyol Properties | Type | Flame retardant B1-rated | Flame retardant B2-rated | Flame retardant B2-rated | |
| Brookfield Viscosity | cps | 600±100 | 600±100 | 700±100 | |
| Cream time | sec | 3-5 | 3-5 | 3-5 | |
| Gel time | sec | 8-10 | 8-10 | 8-10 | |
| Tack Free Time | sec | 10-12 | 10-12 | 10-12 | |
| Free Rise Density | kg/m³ | 28-30 | 25-26 | 28-30 | |
| Foam Properties | Core Density in Foam | kg/m³ | 36-38 | 36-38 | 36-38 |
| Closed Cell Content | % | >90 | >90 | >90 | |
| Compressive Strength | kPa | >180 | >180 | >180 | |
| Dimensional Stability (-20 °C) | % | ≤2 | ≤2 | ≤2 | |
| Thermal conductivity (k-factor) | W/mK | 0.024 | 0.024 | 0.023 | |
| Fire Properties | B1 | B2 | B2 | ||
کاربردها:
فوم پاششی چیست و چرا باید از آن استفاده کنیم؟
در دنیای امروز، عایق‌کاری نقش بسیار مهمی در افزایش بهره‌وری انرژی، کاهش هزینه‌های سرمایشی و گرمایشی و همچنین ارتقای کیفیت زندگی ایفا می‌کند. یکی از پیشرفته‌ترین و کارآمدترین روش‌های عایق‌کاری، استفاده از فوم پاششی است. این نوع فوم که به‌صورت مایع روی سطوح مختلف پاشیده می‌شود، به سرعت منبسط شده و ساختاری محکم، پیوسته و بدون درز ایجاد می‌کند که از نفوذ هوا، رطوبت و آلودگی صوتی جلوگیری می‌نماید.
فوم پاششی معمولاً از ترکیب دو ماده شیمیایی (پلی‌ال و ایزوسیانات) ساخته می‌شود که هنگام ترکیب شدن، واکنشی گرمازا را آغاز می‌کنند و باعث ایجاد فومی با چسبندگی بالا و خواص عایق فوق‌العاده می‌شوند. در این میان، پلی یورتان پاششی یکی از پرکاربردترین و پرفروش‌ترین انواع فوم پاششی به حساب می‌آید که به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی خاص خود، در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی، صنعتی و سردخانه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چرا پلی یورتان پاششی محبوب است؟
پلی یورتان پاششی (Spray Polyurethane Foam یا به اختصار SPF) به دلیل ساختار سلول بسته خود، یکی از بهترین انتخاب‌ها برای عایق‌کاری حرارتی و رطوبتی محسوب می‌شود. این فوم پس از پاشش، سطحی یکپارچه، بدون درز و بسیار مقاوم ایجاد می‌کند که می‌تواند در برابر عوامل محیطی مانند باران، باد، گرد و غبار و حتی تغییرات شدید دما مقاومت کند.
یکی از مهم‌ترین مزایای پلی یورتان پاششی، چسبندگی بسیار بالای آن به سطوح مختلف مانند بتن، فلز، چوب و گچ است. به همین دلیل، از این ماده در بخش‌های مختلف یک سازه، از جمله سقف، دیوار، کف، زیرزمین، پشت‌بام، و حتی لوله‌ها و مخازن استفاده می‌شود.
انواع فوم پاششی بر اساس ساختار
فوم پاششی از نظر ساختار به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:
1. فوم پاششی سلول باز
این نوع فوم ساختاری سبک و نفوذپذیر دارد و بیشتر برای عایق‌کاری صوتی یا فضاهای داخلی ساختمان مانند دیوارهای داخلی، سقف کاذب و اتاق‌های اداری به کار می‌رود. فوم سلول باز به دلیل هزینه پایین‌تر و اجرای آسان‌تر، گزینه مناسبی برای پروژه‌هایی با بودجه محدود است.
2. فوم پاششی سلول بسته
در مقابل، فوم سلول بسته تراکم بالاتری دارد و به همین دلیل دارای مقاومت فشاری و حرارتی بیشتری است. این فوم برای عایق‌کاری قسمت‌های بیرونی ساختمان، پشت‌بام‌ها، سردخانه‌ها و محیط‌هایی که در معرض رطوبت شدید هستند بسیار مناسب است. پلی یورتان پاششی معمولاً از نوع فوم سلول بسته است.
کاربردهای گسترده فوم پاششی در صنایع مختلف
استفاده از فوم پاششی فقط محدود به صنعت ساختمان نیست. این تکنولوژی در بسیاری از حوزه‌های دیگر نیز کاربرد دارد:
- عایق‌کاری پشت‌بام‌ها و سقف‌های شیروانی برای جلوگیری از اتلاف حرارت
- دیوارهای خارجی و داخلی جهت کنترل دما و صدا
- کف سالن‌های تولید یا انبارها برای افزایش مقاومت و کاهش نفوذ رطوبت
- مخازن، لوله‌ها و تانکرهای ذخیره‌سازی در صنایع نفت و گاز
- سردخانه‌ها و یخچال‌های صنعتی برای حفظ دمای ثابت
- سازه‌های موقت مانند کانکس و کمپ‌های کارگری در شرایط آب و هوایی سخت
مزایای استفاده از فوم پاششی
مزایای فوم پاششی بسیار گسترده است و آن را به یک انتخاب ایده‌آل برای عایق‌کاری بدل کرده است. در ادامه مهم‌ترین این مزایا را مرور می‌کنیم:
عایق حرارتی بی‌نظیر
فوم پاششی یکی از بالاترین مقادیر مقاومت حرارتی (R-Value) را در میان تمام عایق‌ها دارد. این موضوع باعث می‌شود مصرف انرژی برای گرمایش و سرمایش ساختمان به شدت کاهش یابد.
عایق صوتی مؤثر
فوم پاششی سلول باز با ساختار خاص خود می‌تواند مقدار زیادی از صداهای محیطی را جذب کرده و محیطی آرام‌تر ایجاد کند.
مقاومت در برابر رطوبت و کپک
پلی یورتان پاششی به دلیل ساختار غیرقابل نفوذ خود، مانع ورود بخار آب و ایجاد کپک یا قارچ در محیط می‌شود. این ویژگی به‌ویژه در مناطق مرطوب بسیار حائز اهمیت است.
ماندگاری بالا
این نوع فوم تا بیش از 30 سال دوام دارد و نیاز به نگهداری یا تعویض ندارد. بر خلاف برخی دیگر از عایق‌ها، فوم پاششی دچار نشست یا پوسیدگی نمی‌شود.
سرعت اجرای بالا
با استفاده از دستگاه‌های مخصوص، فوم در مدت زمان کوتاهی روی سطح اجرا می‌شود و در عرض چند دقیقه خشک می‌گردد. همین امر باعث می‌شود پروژه‌ها با سرعت بیشتری به پایان برسند.
فرآیند اجرای پلی یورتان پاششی چگونه است؟
برای اجرای این نوع فوم، معمولاً از تجهیزات مخصوص پاشش استفاده می‌شود که دو جزء شیمیایی را با فشار بالا ترکیب کرده و به صورت یک‌دست روی سطح پاشش می‌کنند. پس از پاشش، مواد در عرض چند ثانیه منبسط شده و فومی سخت و چسبنده ایجاد می‌شود.
لازم است اجرای فوم توسط تیم متخصص انجام شود، زیرا در صورت عدم رعایت نکات فنی مانند دمای محیط، رطوبت سطح و نسبت اختلاط مواد، کیفیت عایق‌کاری به شدت کاهش پیدا می‌کند.
نکات مهم در انتخاب فوم پاششی مناسب
در هنگام انتخاب نوع فوم و اجرای آن باید به نکات زیر توجه کرد:
- موقعیت جغرافیایی پروژه (گرم‌سیر یا سردسیر بودن منطقه)
- نوع سازه و نیاز به مقاومت در برابر رطوبت یا حرارت
- بودجه در دسترس برای پروژه
- شرایط زیست‌محیطی و استانداردهای سلامت
آیا فوم پاششی سازگار با محیط زیست است؟
یکی از دغدغه‌های اصلی بسیاری از افراد، میزان تأثیرگذاری مواد شیمیایی بر محیط زیست است. خوشبختانه، بسیاری از تولیدکنندگان فوم پاششی به سمت استفاده از گازهای کم‌خطرتر برای لایه اُزن حرکت کرده‌اند. همچنین، طول عمر بالای فوم‌ها باعث کاهش نیاز به تعویض مکرر و در نتیجه، مصرف کمتر منابع می‌شود.
جمع‌بندی نهایی
در مجموع، اگر به دنبال روشی سریع، مؤثر و با دوام برای عایق‌کاری هستید، فوم پاششی و به‌ویژه پلی یورتان پاششی انتخابی هوشمندانه است. این فناوری با ایجاد سطحی یکپارچه، سبک، مقاوم و عایق، نه تنها مصرف انرژی ساختمان را به شکل محسوسی کاهش می‌دهد، بلکه هزینه‌های بلندمدت نگهداری و تعمیرات را نیز پایین می‌آورد.
